Phong cách giáo dục của cha mẹ ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển của trẻ ?

1. Cha mẹ uy tín

Cha mẹ uy tín thì có nhiều ấm áp (vd: diễn tả nhiều cảm xúc tích cực tới đứa trẻ), đưa ra những luật lệ phù hợp với lứa tuổi của trẻ và sẵn sàng thảo luận những luật lệ đưa ra mặc dù cha mẹ sẽ là người quyết định cho thảo luận đó. Họ giải thích cho trẻ lý do và ý nghĩa của các luật lệ. Họ sẵn sàng lắng nghe ý kiến của con mình và chấp nhận nếu ý kiến đó là hợp lý.

Kết quả nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ có cha mẹ uy tín thường có khả năng thích ứng tốt hơn so với những đứa trẻ khác. Chúng thường tự tin, có khả năng tự kiểm soát và có uy tín về mặt xã hội.

2. Cha mẹ độc đoán

cha mẹ độc đoán thường yêu cầu cao, kiểm soát chặt chẽ hành vi và kể cả cảm xúc của trẻ; họ luôn bắt con phải tuân theo mệnh lện của mình; họ ít thể hiện tình cảm nồng ấm với trẻ, khi trẻ làm gì sai hoặc thất bại thì cha mẹ sẽ trừng phạt trẻ thậm chí là dùng những hình phạt về thể chất, đánh đòn. Cha mẹ độc đoán không giải thích lý do đằng sau những luật lệ họ đưa ra.

Những đứa trẻ có cha mẹ độc đoán thường không cởi mở, nhút nhát, dễ nổi cáu. Khi lớn lên các em thường có những phản ứng gay gắt với môi trường cấm đoán và sự trừng phạt, đôi khi chúng trở thành những đứa trẻ khó bảo.

3. Cha mẹ dễ dãi - nuông chiều

cha mẹ dễ dãi- nuông chiều thường quan tâm, dành nhiều tình cảm cho con nhưng kiểm soát con rất ít. Họ ít khi ngăn cấm con cái làm điều gì, rất ít đưa ra những quy tắc hay kỷ luật dành cho trẻ. Điều này không có nghĩa là cha mẹ không chăm sóc hoặc bỏ mặc con cái nhưng vì cha mẹ tin rằng trẻ sẽ phát triển và trưởng thành tốt nhất khi chúng được độc lập và học qua cách trải nghiệm trực tiếp trong cuộc sống. Cha mẹ dễ dãi-nuông chiều đưa ra rất ít yêu cầu cho những hành vi trưởng thành thậm chí còn khoan dung cho những hành vi bốc đồng của trẻ.

Những đứa trẻ trong môi trường nuôi dạy này thường có cái tôi cao, tự tin nhưng thường không có phương hướng, mục đích phấn đấu rõ ràng. Một đứa trẻ lớn lên một cách tự do có thể gặp khó khăn trong việc tự quản lí hành vi của mình. Tự do không có giới hạn có thể gây ảnh hưởng xấu tới sự phát triển của trẻ, trẻ sẽ không có nhận thức rằng mọi thứ cần phải có ranh giới, dẫn đến ứng xử bộc phát, dễ dãi với bản thân và không có ý chí. Một số ít trẻ từ gia đình nuôn chiều cũng có thể trở thành những người tích cực, kiên quyết và sáng tạo nếu chúng tìm được những người chỉ bảo thay thế (thầy cô, họ hàng,…)

4. Cha mẹ thờ ơ - không quan tâm

Cha mẹ thờ ơ - không quan tâm thường không đoái hoài gì đến con cái. Họ không yêu cầu, kiểm soát con và cũng không quan tâm, tình cảm với con. Nói chung, cha mẹ rất ít quan tâm cũng như không hứng thú trong việc nuôi dạy con cái, thậm chí họ cũng không đáp ứng những đòi hỏi hợp lý và những nhu cầu cần thiết của trẻ. Những cha mẹ này dường như chẳng có việc gì liên quan đến con mình. Trẻ ít nhận được sự hỗ trợ cần thiết từ cha mẹ và phải tự xoay xở với các vấn đề của mình.

Nuôi dạy con kiểu thờ ơ này rấ nguy hiểm đối với trẻ, khi sự thả lỏng kết hợp thờ ơ khiến trẻ nhận trách nhiệm quá sớm, thời thơ ấu của trẻ không được trọn vẹn. Trẻ có bố mẹ thờ ơ thường có vấn đề trong việc thể hiện tình cảm với người khác. Sự vắng mặt của thiết lập giới hạn đồng nghĩa với việc trẻ bị mất phương hướng và có thể dẫn đến những hành vi phạm pháp.

Ảnh hưởng của phong cách giáo dục của cha mẹ đối với con cái là khác nhau ở những nền văn hóa khác nhau, thật khó có thể nói rằng một phong cách nào đó là tốt nhất. Tuy nhiên, phong cách uy tín được nhiều tác giả cho là có ảnh hưởng tốt nhất đến sự phát triển của con trẻ. Những đứa trẻ có cảm nhận mạnh mẽ về giá trị bản thân đều được lớn lên trong các gia đình có cha mẹ không chỉ dạy dỗ, chỉ bảo, trợ giúp mà còn cho phép con cái được quyền có chính kiến riêng.

5. Quyền và nghĩa vụ giữa cha mẹ và con

Căn cứ vào Luật hôn nhân và gia đình 2014:

- Bảo vệ quyền và nghĩa vụ của cha mẹ và con:

+ Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ và con theo quy định tại Luật hôn nhân và gia đình, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan được tôn trọng và bảo vệ.

+ Con sinh ra không phụ thuộc vào tình trạng hôn nhân của cha mẹ đều có quyền và nghĩa vụ như nhau đối với cha mẹ của mình được quy định tại Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

+ Giữa con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi có các quyền và nghĩa vụ của cha mẹ và con được quy định tại Luật này, Luật nuôi con nuôi, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

+ Mọi thỏa thuận của cha mẹ, con liên quan đến quan hệ nhân thân, tài sản không được làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình, cha mẹ mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.

Bộ phận tư vấn tâm lý - Công ty Luật Minh Khuê.

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, phổ biến. Nếu có điều gì cần chia sẻ, trợ giúp về tâm lý quý khách hãy gọi đến tổng đài tư vấn tâm lý :   1900.6162chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe và cùng bạn tháo gỡ khó khăn !