Mục lục bài viết

1. Quy định bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất được sửa đổi bổ sung như thế nào?

Chính phủ vừa thông qua Nghị định 06/2020/NĐ-CP, làm sáng tỏ và điều chỉnh một số điều khoản của Nghị định 47/2014/NĐ-CP liên quan đến quy trình bồi thường, hỗ trợ, và tái định cư khi Nhà nước thực hiện việc thu hồi đất. Thay đổi này nhằm nâng cao tính minh bạch và hiệu quả của quy trình, đồng thời đảm bảo quyền lợi công bằng cho những người có liên quan đến việc thu hồi đất.

Trong trường hợp đất được thu hồi để thực hiện dự án đầu tư được Quốc hội quyết định chủ trương, quy định trong Nghị định mới cho biết Thủ tướng cần phê chuẩn chủ trương đầu tư. Ngoài ra, việc bổ sung thông tin về "Dự kiến tiến độ thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư" vào Khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được coi là một bước tiến quan trọng để tăng cường tính dự đoán và quản lý trong quá trình thực hiện dự án.

Trong tình huống đất phải được thu hồi để xây dựng khu tái định cư tập trung, Nghị định yêu cầu rằng khung chính sách cần bao gồm cả khu vực thu hồi đất để xây dựng khu tái định cư tập trung đó. Điều này nhằm đảm bảo rằng các quy định liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được áp dụng một cách toàn diện, đồng thời đảm bảo sự công bằng và bền vững trong quá trình phát triển dự án.

Ngoài ra, Nghị định cũng quy định rõ hướng dẫn cho những dự án đầu tư đã được phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trước ngày 20/02/2020. Theo đó, những dự án này sẽ tiếp tục thực hiện theo quy định tại Điều 17 của Nghị định 47/2014/NĐ-CP. Điều này giúp giữ nguyên và tiếp tục thực hiện các cam kết đã đưa ra trước ngày có hiệu lực của Nghị định mới.

Nhìn chung việc ban hành Nghị định 06/2020/NĐ-CP không chỉ làm rõ và cụ thể hóa một số điều khoản quan trọng, mà còn thể hiện sự quan tâm của Chính phủ đối với quy trình bồi thường, hỗ trợ, và tái định cư trong ngữ cảnh phát triển kinh tế và xã hội của đất nước.

 

2. Khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư bao gồm những nội dung nào?

Nghị định 06/2020/NĐ-CP đã tạo ra một khung pháp lý chặt chẽ để đảm bảo quyền lợi của cộng đồng và cá nhân khi đất đai được thu hồi để thực hiện các dự án đầu tư quyết định chủ trương của Quốc hội. Điều quan trọng là các Bộ, ngành có liên quan đến dự án đầu tư phải chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất thu hồi để xây dựng khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đồng thời đảm bảo nguồn kinh phí cần thiết cho quá trình thực hiện chính sách này. Khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư có những yếu tố chủ yếu mà Bộ, ngành cần xem xét và đảm bảo trong quá trình xây dựng:

- Xác định diện tích từng loại đất dự kiến thu hồi, giúp tạo ra sự minh bạch và công bằng trong quy trình bồi thường.

- Đếm số tổ chức, hộ gia đình, và cá nhân sử dụng đất trong khu vực dự kiến thu hồi để đảm bảo rằng tất cả các đối tượng liên quan đều được xem xét và bồi thường một cách hợp lý.

- Dự kiến mức bồi thường, hỗ trợ cho từng đối tượng thu hồi đất, cũng như giá đất bồi thường theo từng loại và vị trí, để đảm bảo tính công bằng và thích ứng với điều kiện cụ thể.

- Phương án bố trí tái định cư cần được xem xét và đưa vào khung chính sách, bao gồm số hộ tái định cư, địa điểm, và hình thức tái định cư.

- Dự kiến tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và nguồn vốn để thực hiện, nhằm tạo điều kiện cho quyết định chính sách dựa trên tính khả thi tài chính.

- Dự kiến tiến độ thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cùng với kế hoạch di chuyển và bàn giao mặt bằng, đảm bảo tính linh hoạt và hiệu quả trong triển khai.

- Dự kiến thời gian và kế hoạch di chuyển, bàn giao mặt bằng, để tạo ra một quy trình trơn tru và không gian thời gian hợp lý cho cộng đồng và các bên liên quan.

Đặc biệt, khi dự án đầu tư đòi hỏi xây dựng khu tái định cư tập trung, các nội dung quy định trong khung chính sách phải bao gồm cả khu vực thu hồi đất để xây dựng khu tái định cư tập trung. Điều này nhằm đảm bảo tính toàn diện và công bằng của chính sách, cũng như đồng thuận giữa cộng đồng và chính quyền địa phương.

Như vậy việc xây dựng khung chính sách theo hướng dẫn của Nghị định 06/2020/NĐ-CP không chỉ là nhiệm vụ pháp lý mà còn là cam kết của Chính phủ với sự công bằng, minh bạch và phát triển bền vững trong các dự án đầu tư đất đai.

 

3. Trách nhiệm của các cơ quan trong chính sách bồi thường hỗ trợ, tái định cư

Trách nhiệm của các cơ quan trong chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư không chỉ là một quá trình đơn thuần thực hiện các quy định pháp luật mà còn đòi hỏi sự chủ động, minh bạch và hiệu quả từ phía các cơ quan chủ trì. Bộ Tài nguyên và Môi trường đóng vai trò quan trọng, chủ trì và phối hợp với các cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc xây dựng và thẩm tra khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cần chủ động kết hợp với các cơ quan chức năng, tổ chức nghiên cứu, và cộng đồng liên quan để tiến hành thẩm tra khung chính sách. Quá trình này không chỉ giúp xác định rõ các yếu tố như diện tích đất dự kiến thu hồi, số lượng đối tượng bị ảnh hưởng, mức độ bồi thường và hỗ trợ, mà còn đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quy trình quyết định chính sách.

Sau khi khung chính sách được Thủ tướng Chính phủ quyết định, trách nhiệm được chuyển giao cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất thu hồi. Ủy ban này không chỉ tổ chức lập và thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho dự án tại địa phương mình, mà còn phải có ý kiến chấp thuận bằng văn bản của Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì. Điều này không chỉ đảm bảo tính nhất quán và chính xác của phương án mà còn tăng cường sự phối hợp giữa cấp trung ương và cấp địa phương.

Ở giai đoạn thực hiện dự án, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải tổ chức thực hiện và quyết toán kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với Bộ, ngành có dự án đầu tư. Quá trình này không chỉ là bước cuối cùng trong chuỗi quy trình, mà còn là cơ hội để đánh giá hiệu quả và tính minh bạch của chính sách. Các bên liên quan, bao gồm cả cộng đồng và doanh nghiệp, cần được thông báo đầy đủ về việc quyết toán kinh phí để đảm bảo sự minh bạch và tin tưởng từ phía cộng đồng. Theo đó thì căn cứ vào khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định, quy trình thực hiện tại ở cấp địa phương, đặc biệt là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch, công bằng và hiệu quả của chính sách này. Quá trình lập, thẩm định và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư không chỉ là quy trình hành chính mà còn là cơ hội để đảm bảo quyền lợi và nguyện vọng của cộng đồng, cũng như tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững của dự án đầu tư. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, khi nhận được khung chính sách từ Thủ tướng Chính phủ, cần tổ chức một quá trình lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dựa trên điều kiện cụ thể của địa phương. Điều này bao gồm việc xác định diện tích đất dự kiến thu hồi, số tổ chức và hộ gia đình bị ảnh hưởng, cũng như các yếu tố như loại đất và vị trí. Quá trình thẩm định này đòi hỏi sự tham gia tích cực của cộng đồng và các bên liên quan, đảm bảo rằng mọi ý kiến được lắng nghe và tính toán trong quá trình đưa ra quyết định. Khi dự án bắt đầu triển khai, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải tổ chức thực hiện và quyết toán kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với Bộ, ngành có dự án đầu tư. Quá trình này không chỉ đánh giá hiệu quả của chính sách mà còn tạo điều kiện cho sự minh bạch và thông tin đầy đủ đối với cộng đồng và các bên liên quan. Sự tham gia tích cực của cả cấp trung ương và cấp địa phương trong quá trình quyết toán kinh phí là quan trọng để đảm bảo tính công bằng và trung thực. Nhìn chung, quá trình này không chỉ là việc thực hiện các quy định pháp luật mà còn là một cơ hội để xây dựng sự đồng thuận, tin tưởng và hỗ trợ từ cộng đồng, đồng thời đảm bảo tính công bằng và hiệu quả trong quá trình thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Nhìn chung, sự chủ động, tính công bằng, minh bạch và sự phối hợp giữa các cấp quản lý là chìa khóa để chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trở thành công cụ mạnh mẽ hỗ trợ phát triển bền vững và đồng bộ của đất nước.

Tham khảo thêm bài viết sau:

Nếu như các bạn còn có những nội dung câu hỏi thắc mắc vui lòng liên hệ Luật sư tư vấn pháp luật đất đai trực tuyến qua tổng đài: 19006162 để được tư vấn hỗ trợ một cách chi tiết nhất. Xin trân trọng cảm ơn!