Trách nhiệm của tổ trưởng tổ dân phố thực hiện hương ước, quy ước

Theo quy định tại Nghị định 61/2023/NĐ-CP, việc bãi bỏ hương ước và quy ước của cộng đồng dân cư được tiến hành trong một số trường hợp cụ thể. Đầu tiên, khi hương ước hoặc quy ước có nội dung vi phạm pháp luật, gây nguy hại đến an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, hoặc xâm phạm vào lợi ích của Nhà nước, tổ chức, cá nhân, đồng thời không tuân thủ các thuần phong mỹ tục và đạo đức xã hội, thậm chí gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của cộng đồng dân cư, thì hương ước, quy ước đó sẽ bị bãi bỏ toàn bộ.

Ngoài ra, hương ước, quy ước cũng sẽ bị bãi bỏ khi chúng bị tạm ngừng thực hiện theo quy định tại điểm b và c của khoản 1 Điều 12 của Nghị định, nhưng sau khi hết thời hạn phải hoàn tất các thủ tục soạn thảo, lấy ý kiến, thông qua để được công nhận quy định trong quyết định tạm ngừng thực hiện mà cộng đồng dân cư không hoàn tất các thủ tục này.

Trường hợp cuối cùng, nếu hương ước, quy ước không đảm bảo được tỷ lệ thông qua như quy định tại Điều 10 của Nghị định, mặc dù đã được cộng đồng dân cư thông qua nhưng không thực hiện lại việc thông qua để bảo đảm tỷ lệ theo quy định, thì cũng là lý do để bãi bỏ hương ước, quy ước đó.

Về việc bãi bỏ một phần hương ước, quy ước, điều này sẽ xảy ra khi chỉ một phần của chúng bị tạm ngừng thực hiện theo quy định tại các điểm b và c của khoản 1 Điều 12 của Nghị định này, nhưng sau khi hết thời hạn phải sửa đổi, bổ sung, thay thế được quy định trong quyết định tạm ngừng thực hiện mà cộng đồng dân cư không thực hiện việc sửa đổi, bổ sung, thay thế nội dung đó.

Quyết định bãi bỏ hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư do có nội dung vi phạm pháp luật không chỉ là một biện pháp quan trọng để đảm bảo tuân thủ pháp luật mà còn là sự bảo vệ cho quyền lợi và lợi ích chung của cộng đồng. Theo quy định tại khoản 4 Điều 14 của Nghị định 61/2023/NĐ-CP, việc này phải được thực hiện theo các bước cụ thể để đảm bảo tính công bằng và minh bạch.

Trước hết, khi có phản ánh bằng văn bản từ Trưởng thôn hoặc Tổ trưởng tổ dân phố, hộ gia đình, công dân cư trú tại cộng đồng dân cư hoặc thông qua kết quả rà soát, kiểm tra, kiến nghị sau giám sát của các cơ quan, tổ chức liên quan phát hiện vi phạm, Ủy ban nhân dân cấp xã có thời hạn 05 ngày làm việc để xem xét và ra quyết định.

Trong quyết định của mình, Ủy ban nhân dân cấp xã phải gửi văn bản thông báo cho người phản ánh, kiến nghị nếu phát hiện rằng phản ánh, kiến nghị không có cơ sở. Đồng thời, Ủy ban nhân dân cấp xã cũng phải ban hành quyết định bãi bỏ toàn bộ hương ước, quy ước đối với trường hợp vi phạm quy định. Nếu trường hợp vi phạm chỉ là một phần, thì quyết định bãi bỏ cũng phải được ban hành tương ứng.

Sau đó, quyết định bãi bỏ phải được Ủy ban nhân dân cấp xã gửi đến Trưởng thôn hoặc Tổ trưởng tổ dân phố để thông báo đến cộng đồng dân cư. Đồng thời, quyết định cũng phải được gửi đến Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã để báo cáo và kiểm soát tình hình.

Tất cả những bước trên đều nhằm mục đích đảm bảo tính công bằng, minh bạch và tuân thủ pháp luật trong việc xử lý các trường hợp vi phạm từ phía cộng đồng dân cư. Điều này thể hiện sự quan tâm và chăm sóc đối với quyền lợi của toàn bộ cộng đồng, đồng thời cũng là biện pháp để đảm bảo trật tự và an ninh xã hội.

 

Trách nhiệm của Tổ trưởng tổ dân phố đối với việc thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư được quy định một cách cụ thể và chi tiết trong khoản 1 Điều 19 của Nghị định 61/2023/NĐ-CP. Điều này phản ánh sự quan trọng của vai trò của Tổ trưởng tổ dân phố trong việc duy trì trật tự, an ninh xã hội và đảm bảo quyền lợi của cộng đồng.

Trước hết, Tổ trưởng tổ dân phố có trách nhiệm tổ chức các công việc liên quan đến việc đề xuất, soạn thảo, lấy ý kiến, thông qua và đề nghị công nhận hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư. Điều này đòi hỏi họ phải có sự tư duy tổ chức, kỹ năng giao tiếp và hiểu biết vững về quy trình pháp lý để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quá trình này.

Tiếp theo, sau khi các hương ước, quy ước được công nhận bởi Ủy ban nhân dân cấp xã, Tổ trưởng tổ dân phố có trách nhiệm thực hiện chúng một cách có trách nhiệm và đúng đắn. Điều này bao gồm việc giám sát, hỗ trợ và thúc đẩy cộng đồng dân cư thực hiện các quy định đã được công nhận.

Ngoài ra, Tổ trưởng tổ dân phố còn phải tập hợp, phản ánh và đề nghị Ủy ban nhân dân cấp xã giải quyết các kiến nghị của cộng đồng dân cư về việc xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước. Điều này yêu cầu họ phải lắng nghe và đáp ứng những yêu cầu, ý kiến từ cộng đồng một cách công bằng và minh bạch.

Định kỳ hàng năm, Tổ trưởng tổ dân phố cũng phải tiến hành đánh giá việc thực hiện hương ước, quy ước, rà soát và đề xuất các biện pháp cần thiết như sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc tạm ngừng thực hiện, bãi bỏ hương ước, quy ước. Điều này đòi hỏi họ phải có khả năng phân tích và đưa ra những quyết định có trách nhiệm và có lợi ích chung cho cộng đồng.

Hơn nữa, Tổ trưởng tổ dân phố cũng phải thực hiện đề nghị, quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã về sửa đổi, bổ sung, thay thế, tạm ngừng thực hiện hoặc bãi bỏ hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư. Điều này đảm bảo tính nhất quán và tuân thủ đúng quy định của pháp luật.

Cuối cùng, hàng năm, Tổ trưởng tổ dân phố cần phải báo cáo kết quả xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư với Ủy ban nhân dân cấp xã. Điều này giúp tạo ra sự minh bạch và trách nhiệm trong quá trình quản lý và thực hiện các quy định của cộng đồng.

Tóm lại, vai trò của Tổ trưởng tổ dân phố trong việc thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư là vô cùng quan trọng và đòi hỏi sự tỉ mỉ, trách nhiệm và kiến thức vững về pháp luật. Họ không chỉ đóng vai trò là người đại diện cho cộng đồng mà còn là người đảm bảo tính minh bạch, công bằng và tuân thủ pháp luật trong quá trình thực hiện các quy định của cộng đồng.