Tác giả:: 1. Khái niệm về đường ưu tiên
Theo khoản 15 Điều 3 của Luật Giao thông đường bộ 2008, định nghĩa về đường ưu tiên được quy định như sau:
- Đường ưu tiên là đường cắm biển báo đường ưu tiên: Theo quy định, đường ưu tiên là những con đường được đặc định và cắm biển báo hiệu đường ưu tiên để thông báo cho người tham gia giao thông biết rằng đây là đoạn đường mà các phương tiện giao thông đến từ hướng khác sẽ phải nhường đường khi qua nơi đường giao nhau.
- Nhường đường khi qua nơi đường giao nhau: Một trong những điểm quan trọng của đường ưu tiên là yêu cầu các phương tiện tham gia giao thông đến từ hướng khác phải nhường đường khi họ đi qua nơi đường giao nhau với đoạn đường ưu tiên.
- Biển báo hiệu đường ưu tiên: Để nhận diện được đoạn đường là đường ưu tiên, các cơ quan chức năng sẽ cắm biển báo hiệu đường ưu tiên tại các điểm thích hợp trên con đường đó.
Tóm lại, theo quy định của Luật Giao thông đường bộ 2008, đường ưu tiên là những con đường được cắm biển báo hiệu đường ưu tiên và các phương tiện giao thông đến từ hướng khác phải nhường đường khi đi qua nơi đường giao nhau với đoạn đường ưu tiên. Điều này nhằm tăng cường an toàn giao thông và đảm bảo sự di chuyển mạch lạc trên các tuyến đường.
2. Thứ tự các loại đường ưu tiên
Theo Điều 5 của Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia QCVN 41:2019/BGTVT, thứ tự đường ưu tiên được xác định như sau:
- Đường cao tốc: Là loại đường ưu tiên cao nhất, được ưu tiên hơn tất cả các loại đường khác.
- Quốc lộ: Đường quốc lộ xếp thứ hai trong thứ tự đường ưu tiên.
- Đường đô thị: Các đường trong khu vực đô thị sẽ được ưu tiên sau các quốc lộ.
- Đường tỉnh: Đường tỉnh nằm sau đường đô thị trong thứ tự ưu tiên.
- Đường huyện: Đường huyện đến sau đường tỉnh.
- Đường xã: Các đường trong khu vực xã xếp thứ sáu trong thứ tự ưu tiên.
- Đường chuyên dùng: Đường chuyên dùng là loại đường ưu tiên thấp nhất trong thứ tự.
Lưu ý: Trong trường hợp hai đường cùng thứ tự giao nhau cùng mức, việc xác định đường nào là đường ưu tiên sẽ được xem xét theo các quy định sau:
- Đường được cấp có thẩm quyền quy định là đường ưu tiên.
- Đường có cấp kỹ thuật cao hơn sẽ được ưu tiên.
- Khi lưu lượng xe khác nhau, đường có lưu lượng xe trung bình ngày đêm lớn hơn sẽ được ưu tiên.
- Khi lưu lượng xe trung bình ngày đêm bằng nhau, đường có nhiều xe ô tô vận tải công cộng lớn hơn sẽ được ưu tiên.
- Đường nào có mặt đường cấp cao hơn sẽ được ưu tiên.
- Không được quy định cả hai đường giao nhau cùng mức đồng thời là đường ưu tiên, nhằm đảm bảo tính công bằng và an toàn trong việc điều chỉnh giao thông.
3. Trường hợp nhường đường tại đường ưu tiên
Trong giao thông đường bộ, việc nhường đường là một quy tắc cơ bản và quan trọng nhằm đảm bảo an toàn cho mọi người tham gia. Dưới đây là chi tiết về việc nhường đường tại các tình huống cụ thể:
Nhường đường cho xe ưu tiên:
Căn cứ vào quy định của Điều 22 Luật Giao thông đường bộ 2008, những loại xe sau đây được quyền ưu tiên đi trước xe khác khi qua đường giao nhau từ bất kỳ hướng nào tới theo thứ tự ưu tiên:
- Xe chữa cháy đi làm nhiệm vụ: Xe chữa cháy được ưu tiên đi trước để thực hiện nhiệm vụ cứu hỏa và giữ an toàn cho cộng đồng.
- Xe quân sự, xe công an đi làm nhiệm vụ khẩn cấp, đoàn xe có xe cảnh sát dẫn đường: Các loại xe này được ưu tiên đi trước để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự, và giữ trật tự giao thông.
- Xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu: Xe cứu thương được ưu tiên đi trước để cấp cứu người bệnh hoặc nạn nhân tai nạn giao thông.
- Xe hộ đê, xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật: Đảm bảo an toàn và hỗ trợ cho việc khắc phục các tình huống khẩn cấp như thiên tai, dịch bệnh.
- Đoàn xe tang: Đảm bảo tôn trọng và an ủi gia đình của người đã qua đời.
Các loại xe trên khi đi làm nhiệm vụ phải có tín hiệu còi, cờ, đèn theo quy định và không bị hạn chế tốc độ. Được phép đi vào đường ngược chiều và các đường khác có thể đi được, kể cả khi có tín hiệu đèn đỏ, chỉ cần tuân theo chỉ dẫn của người điều khiển giao thông.
Nhường đường tại nơi giao nhau giữa đường không ưu tiên và đường ưu tiên:
Theo quy định của Điều 24 Luật Giao thông đường bộ 2008, khi đến gần đường giao nhau, người điều khiển phương tiện phải tuân thủ các quy định sau:
- Tại nơi đường giao nhau không có báo hiệu đi theo vòng xuyến: Phải nhường đường cho xe đi đến từ bên phải. Điều này có nghĩa là các phương tiện phải dừng lại và nhường đường cho các phương tiện từ bên phải đi qua trước.
- Tại nơi đường giao nhau có báo hiệu đi theo vòng xuyến: Phải nhường đường cho xe đi bên trái. Điều này áp dụng khi có báo hiệu đi theo hình vòng xuyến, người điều khiển phải nhường đường cho các phương tiện ở trong vòng xuyến, đi từ bên trái.
- Tại nơi đường giao nhau giữa đường không ưu tiên và đường ưu tiên hoặc giữa đường nhánh và đường chính: Xe đi từ đường không ưu tiên hoặc đường nhánh phải nhường đường cho xe đi trên đường ưu tiên hoặc đường chính từ bất kỳ hướng nào tới. Điều này đảm bảo rằng các phương tiện trên đường ưu tiên hoặc đường chính có quyền ưu tiên và không bị gián đoạn khi đi qua giao nhau.
Các quy định trên nhằm đảm bảo an toàn giao thông và tránh xảy ra các tai nạn do sự không rõ ràng về quyền ưu tiên khi di chuyển qua các điểm giao nhau trên đường bộ. Việc tuân thủ các quy định này không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là trách nhiệm của mỗi người tham gia giao thông.
Nhường đường tại nơi giao nhau giữa đường nhánh và đường chính:
- Phương tiện trên đường nhánh phải nhường đường cho phương tiện trên đường chính.
- Khi muốn nhập vào đường chính từ đường nhánh, người lái phải đảm bảo rằng không gây ra nguy hiểm cho các phương tiện đang di chuyển trên đường chính.
Căn cứ vào quy định của Luật Giao thông đường bộ 2008, ngoài các quy định về nhường đường tại nơi đường giao nhau, người tham gia giao thông còn phải tuân thủ các quy định sau:
- Khi gặp tín hiệu đèn giao thông màu vàng nhấp nháy: Người điều khiển phương tiện phải giảm tốc độ, quan sát và nhường đường cho người đi bộ qua đường.
- Tại nơi có vạch kẻ đường dành cho người đi bộ: Người điều khiển phương tiện phải quan sát, giảm tốc độ và nhường đường cho người đi bộ, cũng như cho xe lăn của người khuyết tật qua đường. Trong trường hợp không có vạch kẻ đường cho người đi bộ, người điều khiển phương tiện vẫn phải quan sát và giảm tốc độ, đảm bảo an toàn cho người đi bộ và xe lăn của người khuyết tật.
- Trong khi chuyển hướng: Người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng phải nhường quyền đi trước cho người đi bộ, người đi xe đạp trên phần đường dành riêng cho họ, và cho các xe đi ngược chiều. Chỉ được chuyển hướng khi đảm bảo không gây trở ngại hoặc nguy hiểm cho người và phương tiện khác.
- Các trường hợp nhường đường khi tránh nhau: Bao gồm các quy định như nhường đường ở nơi đường hẹp, xuống dốc, gặp chướng ngại vật, và khi có tín hiệu của xe được quyền ưu tiên.
- Khi có tín hiệu của xe được quyền ưu tiên: Người tham gia giao thông phải nhanh chóng giảm tốc độ, tránh hoặc dừng lại sát lề đường bên phải để nhường đường cho xe ưu tiên và không được gây cản trở cho xe đó.
- Người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng trên đường cao tốc: Phải có tín hiệu xin vào và nhường đường cho xe đang chạy trên đường cao tốc, chỉ được nhập vào dòng xe khi an toàn và đảm bảo không gây trở ngại cho xe khác.
4. Hậu quả khi vi phạm quy định về nhường đường
Khi vi phạm quy định về nhường đường trong giao thông đường bộ, cá nhân hoặc tổ chức sẽ phải đối mặt với các hậu quả nghiêm trọng, bao gồm:
- Hình thức phạt:
+ Phạt tiền: Người vi phạm có thể bị áp đặt mức phạt tiền theo quy định của pháp luật giao thông. Mức phạt có thể tăng lên nếu vi phạm được coi là nghiêm trọng hoặc đã gây ra tai nạn.
+ Tước giấy phép lái xe: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, người vi phạm có thể bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe một thời gian nhất định hoặc vĩnh viễn.
+ Ghi chép vào sổ tay hành vi vi phạm: Hành vi vi phạm cũng có thể được ghi chép vào sổ tay hành vi vi phạm, điều này có thể ảnh hưởng đến lịch sử lái xe của người vi phạm và gây khó khăn khi xin cấp giấy phép lái xe mới.
- Tác hại:
+ Gây mất an toàn giao thông: Vi phạm quy định về nhường đường có thể gây ra tình trạng hỗn loạn và nguy hiểm trên đường, đặc biệt là tại các điểm giao nhau. Điều này có thể dẫn đến các tai nạn giao thông nghiêm trọng.
+ Gây thiệt hại về người và tài sản: Việc không nhường đường có thể dẫn đến các va chạm và tai nạn, gây ra thiệt hại về người và tài sản cho bản thân và người khác, bao gồm cả việc gây tử vong hoặc thương tích nặng.
Tóm lại, vi phạm quy định về nhường đường không chỉ gây ra hậu quả pháp lý mà còn có thể đặt mọi người trong tình trạng nguy hiểm và gây ra thiệt hại về người và tài sản. Việc tuân thủ quy tắc giao thông là cần thiết để đảm bảo an toàn cho mọi người tham gia giao thông và giữ cho hệ thống giao thông hoạt động một cách hiệu quả.
Quý khách xem thêm bài viết sau: Đường ưu tiên là gì? Cách nhận biết đường ưu tiên theo biển báo?
Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, xin vui lòng không ngần ngại liên hệ với chúng tôi thông qua Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.6162. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẵn sàng lắng nghe và cung cấp sự tư vấn chuyên nghiệp để giúp quý khách giải quyết mọi vấn đề một cách hiệu quả và đúng luật. Ngoài ra, quý khách hàng cũng có thể gửi yêu cầu chi tiết qua email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc một cách nhanh chóng. Chúng tôi cam kết đáp ứng mọi yêu cầu của quý khách hàng một cách chu đáo và chất lượng.
