1. Xét xử lưu động được hiểu là như thế nào?

Trong pháp luật Việt Nam, đối với xét xử lưu động, hiện chưa có quy định cụ thể mà chỉ tập trung vào việc xét xử công khai hoặc xét xử kín. Tuy nhiên, có thể giải định rằng xét xử lưu động thường diễn ra tại những địa điểm có liên quan đến vụ án, chủ yếu là tại các khu vực rộng lớn hoặc tại nơi thực hiện hành vi phạm tội.

Trước đây, Nghị quyết 37/2012/QH13 ngày 23/11/2012 đã đề cập đến việc xét xử lưu động nhằm thúc đẩy quá trình tranh tụng tại phiên tòa. Theo nghị quyết này, Tòa án nhân dân tối cao đã chỉ đạo các tòa án tiếp tục đẩy mạnh việc tranh tụng tại phiên tòa, đảm bảo quá trình giải quyết, xét xử và ra bản án, quyết định diễn ra đúng theo quy định của pháp luật, đặc biệt là đối với các vụ án dân sự và hành chính. Mục tiêu là nâng cao tỷ lệ hòa giải trong các vụ án dân sự và tăng cường xét xử lưu động trong các vụ án hình sự, đồng thời ngăn chặn trường hợp kết án oan đối với những người không phạm tội.

Việc tổ chức xét xử lưu động có thể giúp tối ưu hóa quy trình pháp lý, giảm áp lực cho hệ thống tòa án tại trụ sở chính và tăng tính minh bạch của quá trình xét xử. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý đến việc đảm bảo an ninh, an toàn cho tất cả các bên tham gia quá trình xét xử lưu động, đồng thời đảm bảo tính công bằng và chính xác trong quá trình xét xử.

Tính đến thời điểm hiện tại, việc quy định cụ thể về xét xử lưu động trong pháp luật Việt Nam vẫn là một điều cần được bổ sung và hoàn thiện để đảm bảo sự rõ ràng và hiệu quả trong việc áp dụng khái niệm này. Cần có sự đồng thuận và thảo luận sâu rộng từ cộng đồng pháp luật để xây dựng cơ sở pháp lý vững chắc cho xét xử lưu động, đồng thời bảo đảm quyền lợi và công bằng cho tất cả các bên liên quan

 

2. Những vụ án nào được Tòa án nhân dân lựa chọn xét xử lưu động?

Theo Điều 16 của Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật 2012, Tòa án nhân dân các cấp được ủy quyền và có trách nhiệm phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua các hoạt động xét xử, xử lý vi phạm hành chính, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Điều này là một phương tiện quan trọng để tăng cường sự hiểu biết về pháp luật trong cộng đồng, đồng thời định hình tư duy pháp luật và nâng cao ý thức pháp luật cho nhân dân.

Tòa án nhân dân đặc biệt lựa chọn các vụ án có tính giáo dục cao để tổ chức xét xử lưu động. Việc này nhằm mục đích phổ biến kiến thức pháp luật và giáo dục cho cộng đồng thông qua một phương tiện gần gũi hơn. Thông qua việc diễn ra tại nơi cộng đồng hoặc nơi thực hiện hành vi phạm tội, quy trình xét xử lưu động không chỉ tạo cơ hội cho người tham dự phiên tòa mà còn thu hút sự chú ý của cộng đồng xung quanh.

Quyết định lựa chọn vụ án để tổ chức xét xử lưu động thường dựa trên mức độ nghiêm trọng của vụ án, ảnh hưởng của nó đối với cộng đồng và khả năng giáo dục pháp luật. Các vụ án có yếu tố giáo dục cao thường liên quan đến các tình tiết đặc biệt, có thể làm rõ những quy định pháp luật quan trọng và có thể gây ra sự chấn động, quan ngại trong cộng đồng.

Bên cạnh Tòa án nhân dân, cơ quan nhà nước có thẩm quyền cũng thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua xử lý vi phạm hành chính, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, và tổ chức đối thoại với người dân. Kết hợp giữa việc xử lý vi phạm và giáo dục pháp luật giúp tạo ra một cơ sở hạ tầng pháp lý vững chắc và tăng cường sự hiểu biết về luật pháp trong cộng đồng.

Tổ chức xét xử lưu động không chỉ là một phương tiện hiệu quả để phổ biến và giáo dục pháp luật mà còn là cơ hội để cộng đồng tham gia chặt chẽ vào quá trình tư pháp, đảm bảo sự minh bạch, công bằng và dân chủ trong quá trình xử lý vụ án

 

3. Quyết định đưa vụ án ra xét xử lưu động có những nội dung gì?

Tại Điều 255 của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, quy định rõ về các thông tin cần ghi chi tiết trong Quyết định đưa vụ án ra xét xử của Tòa án. Điều này nhằm đảm bảo quá trình xét xử được tiến hành một cách minh bạch, chính xác và công bằng. Dưới đây là một số điểm quan trọng cần được ghi rõ trong Quyết định:

- Thông tin về quyết định:

+ Ngày, tháng, năm ra quyết định: Xác định thời điểm cụ thể Quyết định được ban hành.

+ Tên Tòa án ra quyết định: Xác định Tòa án nào đưa vụ án ra xét xử.

+ Giờ, ngày, tháng, năm, địa điểm mở phiên tòa: Xác định thời gian và địa điểm cụ thể mà phiên tòa sẽ diễn ra.

- Thông tin về xét xử: Xét xử công khai hay xét xử kín: Xác định liệu phiên tòa sẽ được tổ chức công khai hay kín.

- Thông tin về bị cáo: Họ tên, ngày, tháng, năm sinh, nơi sinh, nghề nghiệp, nơi cư trú của bị cáo: Đề cập đến thông tin cá nhân của bị cáo, giúp xác định đối tượng tham gia phiên tòa.

- Thông tin về tội danh và quy định pháp luật: Tội danh và điểm, khoản, điều của Bộ luật hình sự mà Viện kiểm sát truy tố đối với bị cáo: Xác định rõ về tội danh và các điều lệ liên quan mà Viện kiểm sát đưa ra.

- Thông tin về thẩm phán, hội thẩm, thư ký tòa án: Họ tên Thẩm phán, Hội thẩm, Thư ký Tòa án: Xác định đội ngũ người tham gia quyết định và điều hành phiên tòa.

- Thông tin về kiểm sát viên: Họ tên Kiểm sát viên thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử tại phiên tòa: Xác định người đại diện cho Viện kiểm sát tham gia phiên tòa.

- Thông tin về người bào chữa và người phiên dịch:

+ Họ tên người bào chữa (nếu có): Nếu bị cáo có người bào chữa, thông tin này cần được ghi rõ.

+ Họ tên người phiên dịch (nếu có): Nếu có sự cần thiết, người phiên dịch cũng được ghi rõ.

- Thông tin về Những người khác được triệu tập và Vật chứng:

+ Họ tên những người khác được triệu tập đến phiên tòa: Ghi rõ thông tin của những người tham gia phiên tòa.

+ Vật chứng cần đưa ra xem xét tại phiên tòa: Mô tả về các bằng chứng và vật liệu mà Tòa án sẽ sử dụng trong quá trình xét xử.

Quy định chi tiết những thông tin này trong Quyết định giúp đảm bảo quy trình xét xử diễn ra theo trình tự chặt chẽ và đồng thời tạo điều kiện cho cả bên tố tụng và bảo vệ quyền lợi của bị cáo

 

4. Nội quy của phiên tòa xét xử lưu động là gì?

Theo Điều 256 của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, nội quy chung tại phiên tòa xét xử lưu động được quy định nhằm đảm bảo sự trang trọng, công bằng và an ninh trong quá trình diễn ra phiên tòa. Dưới đây là một số điều quan trọng trong nội quy này:

- Trang phục và an ninh: Mọi người tham gia vào phòng xử án phải mặc trang phục nghiêm túc, đảm bảo tính trang trọng của phiên tòa. Kiểm tra an ninh được thực hiện, và mọi người phải tuân thủ việc kiểm tra này. Thực hiện đúng hướng dẫn của Thư ký Tòa án, đảm bảo sự hiệu quả và an toàn trong quá trình xét xử.

- Tôn trọng và trật tự:

+ Mọi người trong phòng xử án phải tôn trọng Hội đồng xét xử, giữ gìn trật tự và tuân theo sự điều hành của chủ tọa phiên tòa.

+ Quy định này nhằm bảo đảm môi trường làm việc chuyên nghiệp và tránh mọi hành vi làm ảnh hưởng đến quyết định của Tòa án.

- Đứng dậy tôn trọng:

+ Mọi người trong phòng xử án phải đứng dậy khi Hội đồng xét xử vào phòng xử án và khi tuyên án.

+ Bị cáo cũng phải đứng khi Kiểm sát viên công bố cáo trạng hoặc quyết định truy tố. Người được Tòa án triệu tập để trình bày ý kiến cũng phải tuân thủ quy tắc này.

- Tiếp xúc của Bị cáo:

+ Bị cáo đang bị tạm giam chỉ được tiếp xúc với người bào chữa của mình. Mục đích là bảo vệ quyền lợi và đảm bảo tính minh bạch của quá trình xét xử.

+ Mọi việc tiếp xúc khác của bị cáo phải được chủ tọa phiên tòa cho phép, nhằm đảm bảo quyết định của Tòa án được thực hiện đúng quy định.

- Người dưới 16 tuổi: Người dưới 16 tuổi không được vào phòng xử án, trừ khi được Tòa án triệu tập đến phiên tòa. Quy định này nhằm bảo vệ những người trẻ và giữ cho quá trình xét xử không gây ảnh hưởng không mong muốn đến họ.

Những quy định này đều nhấn mạnh vào việc duy trì tính trang trọng, công bằng và an toàn trong quá trình xét xử lưu động, nhằm đảm bảo quyết định của Tòa án được thực hiện một cách chính xác và minh bạch

Bài viết liên quan: Quy định về xét xử tại phiên tòa lưu động vụ án hình sự

Liên hệ hotline 19006162 hoặc email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn